Κυριακή 23 Μαΐου 2010

ΒΑΤΟΠΕΔΙ : " ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ "

ΒΑΤΟΠΕΔΙ : " ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ "




(Αναδημοσίευση από την "Αξία" του Σαββατοκύριακου)

Αν πριν από ένα τρίμηνο κάποιος μας έλεγε για τις σημερινές πολιτικές εξελίξεις με αφορμή τη Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους θα τον θεωρούσαμε επιεικώς εκτός πραγματικότητας. Αν κάποιος έστω προφήτευε ότι το θείο φως της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου αντί να λάμπει και να εμψυχώνει τις ψυχές των ανθρώπων, θα "στοίχειωνε" τελικά τη δημόσια ζωή του τόπου, θα θεωρείτο γραφικός και σχιζοφρενής. Πριν από λίγους μήνες η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Ο ηγούμενος της Μονής, Αρχιμανδρίτης Εφραίμ (κατά κόσμον Βασίλειος Κουτσού), και ο μοναχός Αρσένιος πηγαινοέρχονταν -ακόμα απαρατήρητοι για τους πολλούς- από υπουργικού γραφείου σε υπουργικό γραφείο, συνομιλώντας τις περισσότερες φορές με γενικούς γραμματείς, διευθυντές και τμηματάρχες και σπανιότερα -να είμαστε ειλικρινής- με την πολιτική ηγεσία.

Πριν από ένα τρίμηνο και πολύ περισσότερο τις χρονιές 2005, 2006 και 2007 οι δύο μοναχοί, που μονοπωλούν αρνητικά σήμερα την επικαιρότητα, ήταν πάντα καλοδεχούμενοι στις δημόσιες υπηρεσίες και οργάνωναν εκδηλώσεις - ομιλίες στο κέντρο της Αθήνας, παρουσία υπουργών, υφυπουργών, βουλευτών και υψηλόβαθμων στελεχών της δημόσιας διοίκησης. Σε μια εξ αυτών που οργανώθηκε στην Ελληνοαμερικανική Ενωση στην οδό Μασσαλίας ο κόσμος έφθανε έως έξω τον δρόμο και υπήρχαν καρέκλες ακόμη και στις σκάλες του κτιρίου, ενώ τεράστιες γιγαντο-οθόνες πρόβαλλαν τον ομιλητή ηγούμενο.

Η αλήθεια είναι πως ελάχιστοι είχαν τα χρόνια εκείνα το θάρρος να εκφράσουν δημόσια τη διαφωνία τους με τον τρόπο συμπεριφοράς των δύο μοναχών, στο βαθμό βέβαια που τους αφορούσε. Οι πιο επιφυλακτικοί απλά τους αρνούνταν ραντεβού και απαντούσαν έμμεσα πλην ευγενικά στα αιτήματά τους "όχι", ενώ οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές τους εκλιπαρούσαν για να έχουν κάποιο από τα κινητά τηλέφωνα των δύο μοναχών ή μια πρόσκληση σε κάποια από τις πολλές εκδηλώσεις τους.

Πολιτικοί

Οι γνωρίζοντες ισχυρίζονται ότι αυτή η κατάσταση είναι διαχρονική, ίσχυε και μάλιστα σε πιο αθόρυβο και πιο αποτελεσματικό τρόπο απ' ό,τι φαίνεται τελικά και από τη χρονική τοποθέτηση της αρχής της "υπόθεσης Βατοπέδι" και επί κυβερνήσεων Παπανδρέου και Σημίτη και των τότε καθ' ύλιν αρμόδιων υπουργών και υφυπουργών. Σε σχετικό τηλεοπτικό υλικό που μεταδόθηκε πρόσφατα εμφανίζονται ευδιάκριτα υπουργοί και υφυπουργοί των προηγουμένων κυβερνήσεων (Αλέκος Παπαδόπουλος, Κώστας Λαλιώτης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Φίλιππος Πετσάλνικος, Απόστολος Φωτιάδης κ.ά.) προσκεκλημένοι στη Μονή Βατοπεδίου, ενώ από νεοδημοκρατικής πλευράς οι επισκέπτες (Κώστας Καραμανλής, Θεόδωρος Ρουσόπουλος, Γιάννης Αγγέλου κ.ά.) εμφανίστηκαν σε ορισμένα δημοσιεύματα εφημερίδων με αφορμή τυπικές επισκέψεις προσκυνήματος. Βέβαια, εδώ αυτό που πρέπει να διευκρινιστεί είναι πως δεν μπορεί να θεωρούνται επιλήψιμες οι επισκέψεις σε μονές ή εκκλησίες, καθώς αυτές εύκολα και δίκαια μπορούν να αποδοθούν στο αίσθημα θρησκευτικότητας των προσερχομένων σε αυτές. Αλίμονο αν στοχοποιηθούν οι ανθρώπινες κοινωνικές ή θρησκευτικές επαφές.

Ο Κάρολος

Στους τακτικούς προσκηνυτές στη Μονή Βατοπεδίου συγκαταλέγεται και ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου, πρίγκιπας της Ουαλίας Κάρολος Ουίνδσορ. Ο αιώνιος διάδοχος, όπως αποκαλείται από μερίδα του βρετανικού Τύπου, Κάρολος, επισκέπτεται κάθε άνοιξη (συνήθως τον Μάιο) το Βατοπέδι και διαμένει σε ένα ειδικά διαμορφωμένο διαμέρισμα. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, πρόκειται για πραγματική σουίτα ξενοδοχείου, με όλες τις ανέσεις. Διαθέτει δορυφορική τηλεόραση, dvd, έπιπλα και κλινοσκεπάσματα ξενοδοχείου πολυτελείας και αποκαλείται μεταξύ των μοναχών ως το "δωμάτιο του πρίγκιπα". Αλλα δημοσιεύματα των λεγόμενων ταμπλόιτ εφημερίδων του Λονδίνου φέρουν τον πρίγκιπα Κάρολο να έχει ασπασθεί την Ορθοδοξία, γεγονός που έχει ενοχλήσει ιδιαίτερα τη βασίλισσα μητέρα του, η οποία εσχάτως δείχνει την προτίμησή της προς τον εγγονό της και πρωτότοκο γιο του Κάρολου, Ουίλιαμ Ουίνδσορ.

Ο τέως

Την πρώτη επαφή του Κάρολου με το Βατοπέδι φέρεται να έχει κάνει ο πρώην βασιλιάς της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Γλίξμπουργκ, ο οποίος τα πολλά χρόνια που βρέθηκε στο εξωτερικό και ειδικά στο Λονδίνο ήρθε σε στενή επαφή με το εφοπλιστικό και κυπριακό λόμπυ που δραστηριοποιείται έντονα στο Σίτι. Δεν θεωρείται άλλωστε τυχαίο πως σε μια από τις επισκέψεις της πρώην βασιλικής οικογένειας της Ελλάδας στο Αγιο Ορος μεταφέρθηκε το κειμήλιο της Αγίας και Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου με σκάφος σε θαλαμηγό, ανοικτά των ακτών του Ορους, για να μπορέσει να προσκυνήσει και η σύζυγος του Κωνσταντίνου, Αννα Μαρία. Πρόκειται για το ίδιο κειμήλιο που μερικά χρόνια νωρίτερα μεταφερόταν για προσκύνημα από τον ασθενούντα Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και γνωστούς επιχειρηματίες που χορηγούσαν τη Μονή.

Εφοπλιστές-επιχειρηματίες

Στο πλέγμα των δημόσιων σχέσεων του αεικίνητου Κύπριου ηγουμένου εντάσσεται το εφοπλιστικό λόμπυ του Λονδίνου και του Πειραιά, χρηματιστές από τη Νέα Υόρκη, το Σίτι του Λονδίνου και την Αθήνα και επιχειρηματίες ομογενείς, αλλά και βιομήχανοι που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Δεκάδες εξ αυτών, ατομικά ή συλλογικά, επισκέπτονται την τελευταία δεκαετία τη Μονή, σε αναζήτηση της πνευματικής γαλήνης, αλλά και με τον σκοπό να θαυμάσουν από κοντά τα έργα αξιοποίησης που γίνονται στο εγκαταλελειμμένο πριν από το 1990 Βατοπέδι. Με τη βοήθεια κοινοτικών πόρων, αλλά και δωρεών πιστών ο Αρχιμανδρίτης Εφραίμ κυριολεκτικά άλλαξε την όψη του μοναστηριού, το οποίο μέσα σε λίγα χρόνια ανέκτησε τη χαμένη αίγλη του και ισχύ. Από φθίνον και καταρρέον μοναστήρι έχει μετατραπεί σε μια ακμάζουσα μοναχική κοινότητα, με λόγο και έργο.



Kαταλανική αποζημίωση
μετά από 700 έτη!


Το 1995, μετά από ένα δύσκολο και γεμάτο εμπόδια δεκαετή αγώνα, οι μοναχοί της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου εξασφάλισαν χρηματική αποζημίωση από την καταλανική κυβέρνηση για τις καταστροφές που οι Καταλανοί Αλμογάβαροι πολεμιστές είχαν προκαλέσει στο Aγιον Ορος στις αρχές του 14ου αιώνα! Απίστευτο και όμως αληθινό. Ο ηγούμενος της Μονής, Αρχιμανδρίτης Εφραίμ, και ο μοναχός Αρσένιος κατάφεραν, προσπερνώντας γραφειοκρατικά και διακρατικά εμπόδια να εξασφαλίσουν αρχικά την αναγνώριση από τη σύγχρονη Καταλονία των καταστροφών που έκαναν οι πρόγονοί τους στο Ορος και στη συνέχεια τη χρηματική αποζημίωση, εν είδει συμβολικής έκφρασης συγνώμης, για την αποκατάσταση ενός ιστορικού κτιρίου του 16ου αιώνα, το οποίο στεγάζει σήμερα στο ισόγειο το δοχείο λαδιού και στον όροφο το περίφημο σκευοφυλάκιο του μοναστηριού.

Επτακόσια ολόκληρα χρόνια μετά τα γεγονότα που στοίχειωσαν την αγιορείτικη συλλογική μνήμη, η συμβολική αυτή χειρονομία είχε ιδιαίτερη σημασία τόσο για το Aγιον Ορος όσο και, γενικότερα, για την Ελλάδα. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι προ ετών ο Γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρτ Σρέντερ δήλωνε καθέτως ότι δεν πρόκειται να καταβληθούν πολεμικές αποζημιώσεις στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι για τη Γερμανία έχει κλείσει οριστικά αυτό το θέμα, βάζοντας μονομερώς τέλος στη συζήτηση γύρω από τις ελληνικές διεκδικήσεις (Καλάβρυτα, Δίστομο, Χορτιάτης, κ.λπ.).
Η μόνιμη έκθεση που εγκαταστάθηκε στο αναγεννημένο εκ της τέφρας του περίφημο βατοπεδινό σκευοφυλάκιο περιλαμβάνει τα πολυτιμότερα δώρα ηγεμόνων και πατριαρχών προς τη Μονή, αντικείμενα υψηλής βυζαντινής τέχνης που χρονολογούνται από τον 10ο έως τον 15ο αιώνα. Το έργο κόστισε περίπου 250.000 ευρώ και εγκαινιάσθηκε, παρουσία της καταλανικής ηγεσίας υπό τον πρόεδρο Πασκουάλ Μαραγκάγ, ενώ στο εξωτερικό του κτιρίου εγχάρακτη αναμνηστική πλάκα πιστοποιεί τη χορηγία της Καταλονίας.


Ενα σύντομο και
χρήσιμο χρονολόγιο


972 - 985: ίδρυση ή ανακαίνιση της Μονής Βατοπεδ?ου.
1010: αναφορά τής Μονής Βατοπεδ?ου μεταξύ των τριών μεγαλύτερων μονών του Αγίου Ορους.
1080: παραχώρηση του πρώτου προνομίου προς τη Μόνη με χρυσ?βουλλο του αυτοκράτορα Νικηφόρου Βοτανειάτη.
1287: προσθήκη στο όνομα της Μονής του χαρακτηρισμού Βασιλική.
1301: επικύρωση της βατοπεδινής περιουσίας στη Μακεδονία με χρυσ?βουλλο του Ανδρονίκου Β' του Παλαιολόγου.
1307-1309: λεηλασία του Αγίου Ορους από τους Καταλανο?ς.
1346 και 1348: επικύρωση των βατοπεδινών κτημάτων και προνομιών από τον Σέρβο ηγεμόνα Στέφανο Δουσ?ν.
1356: επικύρωση των κτημάτων και των προνομιών της Μονής από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Ε' τον Παλαιολόγο.
1362: η Μονή Βατοπεδ?ου καταλαμβάνει οριστικά τη δεύτερη θέση στην αγιορείτικη ιεραρχία.
1371: επιστροφή του Αγίου Ορους στη βυζαντινή κυριαρχία.
1424: αρχή της οριστικής οθωμανικής κυριαρχίας στο Αγιον Ορος.
1425: αναγνώριση των προνομίων της Μονής με φιρμάνι του σουλτάνου Μυράτ Β'.
1569: δήμευση όλων των αγιορείτικων γαιών από τον σουλτάνο Σελίμ Β' και εκ νέου εξαγορά τους από τις Μονές.
1748/49: ίδρυση της Αθωνιάδος Ακαδημίας από τους Βατοπεδινο?ς.
1809: διακοπή της λειτουργίας της Αθωνι?δος Ακαδημίας.
1830: αποχώρηση των Τούρκων από το Αγιον Ορος.
1903: ο αριθμός των Βατοπεδινών ανέρχεται σε 966.
1912: απελευθέρωση του Αγίου Ορους από τον ελληνικό στρατό.
1917: Οκτωβριανή Επανάσταση. Απώλεια των βατοπεδινών μετοχων στη Ρωσία.
1922: σταδιακή παραχώρηση των βατοπεδινών μετοχων στη Μακεδονία σε πρόσφυγες.
1926: ψήφιση του ισχύοντος Καταστατικού Χάρτου του Αγίου Ορους.
1961: το Βατοπέδι αριθμεί 127 μοναχους.
1990: εγκατάσταση νεας αδελφότητος στο Βατοπέδι (ηγούμενος Εφραίμ και μοναχός Αρσένιος) και υιοθέτηση του κοινοβιακού συστήματος.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου